Oversteek naar Noorwegen

Vrijdag 15 mei, Makkum. Arnold komt aan boord en vaart met ons naar Harlingen. Daar aangekomen scheept ook Anneke in. Samen met ons “opstappers” zullen we de volgende dag beginnen aan de oversteek naar Noorwegen.
We hebben besloten om rechtstreeks naar Noorwegen te zeilen (en niet zoals eerst het plan was via de Duitse Bocht naar Kiel, via Denemarken en de zuidkust van Zweden naar Noorwegen).
Tijdens onze dagen op het IJsselmeer merkte Toon dat de radar het niet naar behoren deed, dus bellen we onderweg naar Harlingen een monteur, welke bij aankomst keurig op de kade staat te wachten. Helaas biedt de beste man weinig soelaas en lijkt de reis nog niet te kunnen beginnen. Zonder radar de Noordzee oversteken is een ding, maar in de fjorden van Noorwegen, waar het vaak en onverwacht mistig kan zijn, is radar onontbeerlijk. Wat ongelooflijk balen! Vijf weken van keiharde voorbereiding en nu lijkt de reis weer uitgesteld te worden! Ik voel me totaal nutteloos en ga maar een rondje wandelen door regenachtig Harlingen. We zullen toch niet echt morgen weer naar IJmuiden varen om een nieuwe radar te laten installeren!? Op zaterdagochtend (tegen weekendtarief natuurlijk!!) komt de beste man ons nogmaals helpen. Toon en Arnold takelen hem de mast in… en uit, zonder resultaat. Mij zakt de moed in de schoenen. Gelukkig laat Toon zich niet zo gauw uit het veld slaan en gaat als laatste poging nog eens met een busje contactspray aan de slag. Hoera! We hebben signaal! En het is nog nooit zo goed geweest! En nog mooi op tijd om met uitgaand tij de Waddenzee over te steken en via de Gronden van het Stortemelk de Noordzee op te draaien.
Oef, maar nu moet het dan ook echt gaan gebeuren. We hadden ons eerst opgeladen om te gaan, het juiste weer afgewacht, alles klaargemaakt en iedereen ingescheept, en door dat gedoe met de radar zakte bij mij de spanning weer in. Nu gieren de zenuwen me door de keel. O jee, we gaan toch vandaag! Help, ik durf niet! Hoe moet dat met Floris vier, misschien wel vijf dagen op zee? Hoe was het ook alweer? Vorige keer hadden we zulk mooi weer, en nu is het toch echt ruiger! Ik moet mijn spanning even kwijt en huil maar even op de schouder van mijn lieve schoonmoeder, terwijl we alles in de boot vastzetten, ramen en luiken dichtdoen, en kranen dichtdraaien.

Terwijl ik Floris naar bed breng voor zijn middagslaapje vaart Toon achteruit door de brug! (anders moesten we weer een half uur wachten, dus geen tijd om te draaien), en tussen de pieren van Harlingen hijst Toon de zeilen, en sta ik aan het roer met weer een lekker stevig windje. Inmiddels weer helemaal zin in de reis varen we naar het Stortemelk, waar het even flink tekeergaat. (Voor niet-zeilers: het Stortemelk is het water tussen Vlieland en Terschelling, waar het tamelijk ondiep is en waar al het water van de Noordzee dus door een smal en ondiep gat wordt gestuwd, of andersom. Het is daar dus vaak onstuimig). Het is lekker dat we ’s middags vertrokken zijn (14.00 uur), want dan is het lekker snel avond en mogen Toon en ik gaan slapen tot 01.00 uur. Van 01.00 tot 04.00 uur hebben wij de wacht. Gelukkig heb ik ( en Floris!) geen last van zeeziekte, weliswaar met behulp van een pil, maar dat zegt niet altijd wat, en kan ik dus koken voor ons allemaal. Bruine bonen, een echte scheepsmaaltijd.

Onze eerste nachtwacht is druk, want we kruisen een verkeersscheidingstelsel, waar al het grote vrachtverkeer doorheen gaat. Goed opletten dus, en alle geleerde theorie in de praktijk brengen. Wat gaaf! Ik merk dat ik zoveel zekerder ben! Ik snap nu waar het over gaat! Zeilen is daarom ook zo leuk, omdat er zoveel verschillende technieken en apparatuur bij komt kijken, en je er een heuse studie van moet (kunt) maken om veilig naar de overkant te komen.
Zondag zijn we allemaal een beetje zeeziek. ’s Nachts is de wind gaan liggen en varen we dus op de motor verder, wat het leven aan boord niet aangenamer maakt. Er staan tamelijk hoge golven, en zonder de druk van de wind in de zeilen liggen we dus vreselijk te schommelen op de golven. Ik weet me redelijk staande te houden en zorg voor maaltijden, snacks en entertainment voor Floris. Zelfs Floris is een beetje witjes. Hij komt lekker bij me liggen op de bank, een filmpje kijken (dat kan als de motor draait!) en boekjes lezen in bed. Hij besluit om maar te kruipen door de boot, want dat is een stuk makkelijker en veiliger dan lopen. Heerlijk om te zien hoe hij het zeilen met de paplepel ingegoten krijgt, en dus geen angsten kent. Hij gaat voor het raampje zitten in de kajuit, en kijkt vol plezier naar de golven die aan ons voorbij razen. Hard! Hard! roept ie. Ja, zeg dat wel, hard en hobbelig.
Aan het eind van de middag trekt de wind weer aan en zeilen we voor de wind met de Genua uitgeboomd de nacht in. Wat een verademing en een rust. Zalig!

Tijdens onze wacht worden we eerst in verwarring gebracht door een visser die we maar niet in de peiling krijgen. Omdat vissersboten vaak achter scholen vissen aanjagen varen ze kriskras door zee, en kun je niet vaststellen welke kant ze opgaan. Omdat we nog steeds voor de wind varen, met uitgeboomd zeil kunnen we lastig manoevreren. Op de radar zien we het ding steeds dichterbij komen, maar we kunnen aan zijn verlichting niet zien wat hij van plan is. Op het moment dat we besluiten dat we nu echt iets moeten gaan doen, wijzigt hij van koers en draait van ons af. Getsie, die vissersschepen zijn t rotst.

We passeren een olieplatform en een schip wat daar min of meer stil lijkt te liggen (ongeveer 5 mijl afstand). Opeens horen we een oproep over de marifoon. “I see a ship on my starboard side, position 56*39’N en 5*28’E….” Voordat ik goed en wel snap dat hij ons bedoelt is Toon al naar binnen geglipt en heeft een nachtelijke conversatie met het schip naast het boorplatform. Ze zijn pijpleidingen aan het leggen, en hij vraagt ons onze huidige koers voort te zetten zodat we geen last van elkaar hebben. Ik volg de hele conversatie vanuit de kuip, waarna Toon triomfantelijk naar buiten komt en vraagt: hoorde je dat? Dat waren wij! Toch wel leuk om gezien te worden op die grote open zee.

De volgende ochtend worden we al heel vroeg gewekt, omdat er een hele school dolfijnen om de boot zwemt! Floris wordt ook wakker en we kijken eindeloos naar het vrolijke spel van de dolfijnen! Wat een kado, na een zeezieke zondag. Eindeloos zwemmen ze naast ons, springen in de golven, zwemmen onder de punt door en buitelen over elkaar heen. Een ruige zee is kennelijk het leukst om in te spelen! Als ze onder de boot doorzwemmen kijken ze af en toe even omhoog, doordat ze zich een beetje op hun zij draaien! Wat word je daar gelukkig van. Omdat we nog niet zijn aangekleed en het dus koud krijgen gaan we toch nog maar even naar bed. Maar als we om acht uur weer wakker worden zijn ze er nog! En nog meer zelfs! Arnold die de wacht houdt vertelt dat ze even weg zijn geweest en toen met meer terug zijn gekomen. Floris zit bij zijn opa op schoot en kijkt naar de dolfijnen. Anneke en ik kruipen naar de punt en kijken daar. Wat een mooie dag! We zijn allemaal weer fit, de reis gaat heel voorspoedig en als we zo doorgaan zouden we er wel eens heel snel kunnen zijn.
Tegen de avond lijkt het erop dat we midden in de komende nacht de kust van Noorwegen zullen naderen. Omdat we liever bij daglicht het fjord invaren proberen we vaart te minderen voordat we de nacht ingaan. Terwijl Toon en ik liggen te slapen horen we Anneke en Arnold druk in de weer met de zeilen. Wanneer we om 01.00 uur buiten komen om de wacht over te nemen blijkt dat ze moeite hadden de vaart uit het schip te krijgen terwijl we op de Noorse kust af stevenen. De eerste lichten van vuurtorens en bakens zijn in zicht en we moeten nu de juiste ingang vinden. A en A gaan nog even slapen en Toon en ik speuren de horizon af naar lichten. Twee lichten aan stuurboord hebben we met zekerheid kunnen vaststellen. Maar voor ons moeten een heleboel lichten zijn, maar we kunnen ze niet waarnemen. Het waait hard, en Toon heeft al een keer 10 graden opgestuurd omdat we schijnbaar niet voorbij de lichten komen, en wanneer er een bui overkomt ben ik het zicht helemaal kwijt. Toon kijkt geconcentreerd naar de horizon. Ik besluit naar binnen te gaan om opnieuw onze positie te bepalen. We wijken erg af van onze koerslijn, en ondanks het opsturen van Toon worden we alsmaar verder weggezet naar stuurboord. Ik dacht dat hier geen stroming zou staan! Althans dat zeggen ze steeds. Ik roep naar Toon dat hij nog wel 10 graden mag opsturen en dat hij even moet komen kijken. Gelukkig had hij ook het idee dat we teveel werden weggezet en stelt voor zee op te draaien, wachten totdat het licht wordt. En dus gaan we niet verder richting einddoel, maar nog even terug naar zee. Het is een hele goede beslissing. Er staat een ongelooflijke stroming en er zit wel 70 graden verschil tussen de kompaskoers en onze heading! Wordt het toch nog even spannend op het laatste moment. Maar gelukkig slaapt Floris en kan ik met Anneke nog eens goed de kaarten bestuderen. Terwijl het buiten flink tekeergaat maak ik wat crackertjes voor ons en genieten we ook wel weer van de ruige Noorse kust. Om half vijf varen we verder en zeilen we ons eerste fjord binnen. Op weg naar Kopervik op het eiland Karmoy.

0830 uur aankomst Kopervik. Wat fantastisch! We hebben het gedaan. We zijn naar Noorwegen gezeild! Hoera! Hoewel Floris geen krimp gegeven heeft de hele reis, is de uitdrukking op zijn gezicht wanneer hij weer land onder zijn voeten voelt onbeschrijfelijk! Hij schaterlacht!